Nasıl Yazılır

Göktürkçe Oğuz Nasıl Yazılır - 𐰆𐰍𐰕

Orhun abidelerinde "Oğuz" ismi sıkça gezmektedir. Türk adının geçtiği pek çok cümlede Oğuz adı da geçer.

𐱅𐰇𐰼𐰰: 𐰆𐰍𐰕: 𐰋𐰏𐰠𐰼𐰃: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰾𐰓: 𐰇𐰕𐰀: 𐱅𐰭𐰼𐰃: 𐰉𐰽𐰢𐰽𐰺: 𐰽𐰺𐰀: 𐰘𐰃𐰼: 𐱅𐰠𐰤𐰢𐰾𐰼𐱅𐰇𐰼𐰰: 𐰉𐰆𐰑𐰣: 𐰠𐰭𐰤: 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰭𐰤: 𐰚𐰢: 𐰺𐱃𐱃𐰃:

Tür(ü)k-Oğuz begleri, bodun, eşit: Üze Teñri basmasar asra yir telinmeser Tür(ü)k bodun, ilini, töreni kim artadı

Türk-Oğuz beyleri, boyları, işitin: Üstte Gök çökmese, altta yer delinmese Türk boyu, ilini, töreni kim bozardı

(Bilge Kağan Anıtı'ndan alıntı)

Karakter kodlarını destekleyen bilgisayarlar için şu üç harf Oğuz'un Göktürkçe yazılışıdır: 𐰆𐰍𐰕

Karakter kodlarını desteklemeyen bilgisayarlar için Oğuz adının Göktürkçe yazımının görseli aşağıdadır:

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Büskivi Nasıl Yazılır

Fransızca 'biscuit" kelimesinden Türkçeye geçmiş olan bu kelimenin doğru yazımı "bisküvi" şeklindedir.

Türk Dil Kurumu imla kılavuzu püsküüt, pisküüt, büsküüt, pisküvi, püsküvüt gibi alternatif yazımların hepsinin yanlış olduğunu açıkça belirtmektedir.

Dil Derneği imla kılavuzu da 'bisküvi' yazımını doğru kabul etmektedir.

Bu kelimenin Türkçe farklı söylenişlerinin ortak yönü, kelimeyi küçük ünlü uyumuna zorlamaktır. Dilimizdeki küçük ünlü uyumuna göre İ'den sonra Ü gelmez ama Ü'den sonra E gelebilir ve E'den sonra İ gelebilir. Söz konusu dönüşümlerin bu etkiden kaynaklandığı düşünülebilir ancak bisküvi yazımı hala otoritelerce doğru kabul edilen tek yazımdır ve basılı eserlerde de bu yazım kullanılır. Diğer yazımlara ancak çocuk dilini yazı diline doğru aktarmak için başvurulabilir.

Taki Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda "taki" maddesi de "ta ki" maddesi de yoktur ama Türk Dil Kurumu'nun Güncel Sözlük'ünde bu kelime "ta ki" şeklinde yazılmıştır.

Dil Derneği'nin imla kılavuzunda da "ta ki" şeklinde ayrı yazım önerilmektedir. Yani ortak kabule göre "ta ki" birleşik değil ayrı yazılır.

Aşağıdaki görsel de bu şekilde kullanım örneği içermektedir:

O da öyleymiş, seni arkadaşı olaraksevmiş, İşte sırf sen arkadaşça bakmayasın, Gözlerin soluksolukyeşillenmesin, Dillerin kuru kuru laflar etmesin diye kaçtım senden onca yıl, Ta ki... Ta ki! tam da karşımda bittiğin bugüne kadar, Ey arkadaşım

Koşarak yanıma gelirken bir köpeğe bir de bana bakıyor, durumun ne olduğunu anladıkça gözleri biraz daha şefkatle doluyordu. Sonunda yanıma ... Hayatımın bir anında bile bunu aksattığımı hatırlamıyordum, ta ki o gelene kadar. Her şeyi mahvetmişti. Onu uyardığım halde hem de. Aptallık bendeydi! Ona inanmıştım, kahretsin, ona güvenmiştim!

Bununla birlikte belirtelim ki bir de Tâki diye insan ismi vardır. Öz ad olan Tâki hiç kuşkusuz birleşik yazılır ve yukarıda anlattığımız "ta ki"den farklı bir anlam taşır.

Takı kelimesi ise bunlardan ayrıdır; birleşik yazılır.

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Böylede Nasıl Yazılır

- Böyle de olmaz ama

- Böyle de yatılmaz ki

- Böyle de güzel

gibi ifadelerdeki "de" ayrı yazılır.

Türk Dil Kurumu ve Dil Derneği bu konuda mutabıktır. "Böylede" şeklinde birleşik yazım ancak böyle kelimesine bulunma durum eki gelirse olur. Böyle kelimesi zarf olduğu için durum eki alması mümkün değildir. Dolayısıyla "böylede" yazımı her halükarda yanlış olacaktır.

Basılı eserlerden bir örnek aşağıdaki görselde mevcuttur:

Ve Benzeri Kısaltması Nasıl Yazılır

Kast edilenlerin henüz saymakla bitmediğini ifade etmek için kullanılan "ve benzeri" ifadesini kısaltmanın birden çok yolu vardır.

Türk Dil Kurumu'na göre "ve benzeri" ifadesinin kısaltması vb.'dir ama vb. sadece "ve benzeri" ifadesinin kısaltması değildir. Görselde görüldüğü üzere:

vb. = Ve başkası, ve başkaları, ve benzeri, ve benzerleri, ve bunun gibi

Aynı anlama gelen bir diğer kısaltma ise "vs."dir. Bu, "vesaire" kelimesinin kısaltmasıdır. Aslında "ve saire" olan bu kalıp hem Türk Dil Kurumu'na hem Dil Derneği'ne göre birleşik yazılmaktadır. Zaten günümüzde kelimenin kendisinden çok kısaltması kullanılmaktadır.

Birinci Kısım: 1- Madenler, taşlar, 2- Tahtalar, 3- Pamuk, yün tiftik, ipek vesaire, 4- Yumurta, balık, havyar vesaire, 5- Hububat, meyveler, kuru konserve vesaire

(Bkz. Türkiye Sergicilik ve Fuarcılık Tarihi)

Türk Dil Kurumu bu kısaltmaya nadiren başvurmaktadır ve iki ayrı noktayla "v.s." şeklinde yazmayı tercih etmektedir.

bıcılgan: Kadınların meme uçlarında, çocukların ayaklarında, hayvanların ayak parmaklarıyla bileklerinde ter, pislik, çamur v.s. sebeplerden ileri gelen sulu yara.

(Bkz. TDK Derleme Sözlüğü)

Türk Dil Kurumu'nun 12 Eylül öncesi geleneğini sürdüren Dil Derneği ise "vs." kısaltmasını tercih etmektedir. Bkz. Kısaltmalar Dizelgesi

Basılı eserlerde de "vs." kısaltmasına daha çok rastlanmaktadır.

Dolayısıyla "vb." kısaltmasıyla "vs." kısaltması aynı anlama gelmektedir. "Ve benzeri, ve başkaları" yerine ya da "vesaire" yerine ikisini de kullanmak mümkündür.

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Birde Nasıl Yazılır

- Bir de şu var

- Bir de bana sor

- Bir de diyor ki...

gibi kullanımlardaki "de" ayrı yazılır. Türk Dil Kurumu bu konuda şöyle demektedir:

da / de ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar: Kızı da geldi gelini de. Durumu oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Güç de olsa. Konuşur da konuşur

Hızlı konuşmayı yansıtmak için "bi' de" yazmak mümkündür ama doğru yazım "bir de" şeklindedir.

- Birde bir (1/1)

- Birde mi okuyorsun?

- Saat birde buluşuruz.

gibi kullanımlardaki "de" ise birleşik yazılır. Bunlar ismin bulunma durumudur. Çekim eki olduğu için birleşik yazılır.

"Bir de"nin ayrı yazımını basılı eserlerden kontrol etmek mümkündür. Örnek bir kitap adı aşağıdaki görselde mevcuttur:

Her Kelimesi Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre:

Herhangi

Herhalde

Herkes

Bu üç kelimede "her" kelimesi yanındaki kelimeye bitişik yazılır. Onun dışındaki her tamlamada her ayrı yazılır: her an, Her biri, her kimse, her gün, her yer, her zaman, her gün, her şey, her bir şeyim...