Nasıl Yazılır

Adanalılar Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda ve Dil Derneği yazım kılavuzunda "Adanalı" maddesi olmamakla birlikte Türk Dil Kurumu'nun Güncel Türkçe Sözlüğü'nde "Adanalı" maddesi vardır ve birleşik yazılması gerektiği açıkça gösterilmektedir. Çoğul hali de "Adanalılar" şeklinde yazılır.

Nitekim şehir adları özel ad olmakla birlikte hemşehrilik bildiren halleri yani İstanbullu, Ankaralı, İzmirli, Adanalı gibi kelimeler türemiştir. Yapım eki alırlar. Yapım ekleri de kesme işaretiyle ayrılmaz çünkü yeni bir kelime oluştururlar.

Adana'dan türemiş olan Adanalı kelimesi bir cins isimdir ve kendisinden sonra gelen ek çekim eki bile olsa kesme işaretiyle ayrılmaz: Adanalıların, Adanalılara, Adanalılarla vs.

Aşağıdaki görsel, Adanalılar kelimesinin birleşik yazıldığının örneğidir:

Laz oyununu bir süre tepinirler ardından Kürtler çıkarılır. Onlar da kendi yörelerinin oyununu oynar, ardından Antepliler, Adanalılar, İzmirli, Aydınlı, Çanakkaleli, hangi yöreden adam varsa hepsi çıkıp kendi yöresel oyunlarını oynarlar, şarkılar söylenir, bunlar da askerliğin neşeli tarafları idi.

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

İzmirliler Nasıl Yazılır

İzmir bir özel addır ama TDK yazım kurallarına göre İzmirli kelimesi türemiş bir kelimedir. O yüzden birleşik yazılır; kesme işaretiyle ayrılmaz.

Dil Derneği yazım kılavuzu da bu konuda hemfikirdir: "İzmirli" birleşik yazılır.

İzmirli kelimesinin ilk harfi büyük yazılır ama artık türetme eki alarak cins isim olmuştur. Dolayısıyla İzmirli kelimesine gelen ekler de bitişik yazılar. Sadece yapım ekleri değil her tür çekim eki de birleşik yazılır: İzmirliler, İzmirliyim, İzmirlisin, İzmirliymiş, İzmirlilik vs.

Dolayısıyla "İzmirliler" kelimesi bir bütün olarak kesme işareti almaksızın birleşik yazılır ve bu kelimeye gelen ekler de birleşik yazılır.

Bu yazımın basılı eserlerde de genel kabul gördüğünün örneği aşağıdaki görseldir:

Barış Bayramı faaliyetleri İstanbul ve Ankara'daki kutlama programlarıyla paralel olmuş, İzmir'deki kutlamaların tek farkı, Mustafa Kemal'in İzmir'de olması nedeniyle, biraz daha heyecanlı ve coşkulu olmasıdır. Bu nedenle, İzmirliler 24 Temmuz 1923'ten itibaren sürdürdükleri kutlamaların en coşkulusunu Kurban Bayramı'nın son günü olan 28 Temmuz 1923'te gerçekleştirmişlerdir. İzmir'de yaşayan halkın her kesiminden oluşan binlerce kişiden ...

Ricaederim Nasıl Yazılır

"Rica ederim" sözü ayrı yazılır. Teşekkür etmenin kibarca verilmiş karşılığıdır.

Ayrıca resmi yazışmaların bitiminde "rica ederim" ifadesi kullanılır. Dikkat etmek gerekir ki "rica ederim" sözünü sadece "üst"ler yani yüksek rütbeli memurlar "ast"larına yani altlarında çalışan memurlara yazdıkları yazıda kullanırlar. Emretme imâsı vardır.

Bir vatandaşın devlete yazılı başvuru yaparken kullanması gereken ifade "arz ederim"dir. Konuşma dilinde de durum böyledir. Bkz. arz ederim nasıl kullanılır

Daha genel bilgi için bkz. dilekçe nasıl yazılır

___________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Ankaralı Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre Ankara özel addır ve kesme işaretiyle ayrılması gerekir ama Ankaralı türemiş bir cins isimdir. O yüzden, kesme işaretiyle ayrılmasına gerek yoktur. Sadece ilk harfi büyük yazılır.

Cins isim haline gelmiş olduğu için, Ankaralı kelimesine gelen ekler de birleşik yazılır. Kesme işaretiyle ayrılmaz. Örneğin: Ankaralılar, Ankaralıymış, Ankaralının, Ankaralıyı, Ankaralıda...

Türk Dil Kurumu'nun bu konuda örnek verdiği cümlenin görseli:

Türkçeyi Sözcüğü Nasıl Yazılır

TDK yazım kurallarına göre Türkçe kelimesinden sonra kesme işareti gelmez. Yani "Türkçe'yi" değil "Türkçeyi" şeklinde yazmak gerekir. TDK bu durumu şöyle açıklamaktadır:

Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan, Atatürkçülüğün vb.

Dil Derneği yazım kurallarına göre de, dil adlarına getirilen ekler kesme imiyle ayrılmaz: Almancanın, Bulgarcada, Fransızcaya gibi...

Bu dönüşümü Dil Derneği şöyle özetlemektedir:

Soru: Yardımlarınızı bekliyorum. Bugüne kadar bize öğretilen özel isimlerde yapım eki aldıktan sonra çekim eki gelirse, gelen çekim ekini kesme işareti ile ayırmalıyız. Fakat bazı kelimelere baktığımda bu çok kafamı kurcalıyor. Mesela: "Türkçenin." Ben bu kelimenin yazılışını yıllardır "Türkçe'nin" olarak bilirdim. Fakat sizin sitenizde de "Türkçenin" olarak kullanılmıştır. Bunun nedenini merak ediyorum.

Yanıt: Kesme imi ( ‘ ) özel adlardan sonra gelen ekleri ayırmak için kullanılıyordu. Sonraları önemsenen her sözcükten sonra gelen ekler bu imle ayrılır oldu. Bu nedenle bu imin tutumlu, çok gerektiği durumlarda kullanılması düşünüldü. Zamanla dil adlarından sonra gelen ekleri ayırmada kullanılmadığı görüldü; bu tutumda, daktilo ya da bilgisayarda yazmayı kolaylaştırmanın da bir payı olabilir. (Ayrıntılı bilgi için: YAZIM KILAVUZU, Dil Derneği, 2005, s. 86-89.)

Kaynak: Dil Derneği

Nitekim basılı eserlerde de bu kurala uyulmaktadır. Aşağıdaki görsel bunun bir örneğidir:

Konu hakkında ayrıca bkz. Türkçede Türkçe'de Yazılır mı

___________________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Abiciğim Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna göre hem ağabey hem de abi yazımının doğru olduğundan bahsetmiştik. Bkz. Abi Nasıl Yazılır

Yumuşatma eki her ikisine de gelebilir. Dil Derneği yazım kılavuzuna göre sadece "ağabeyciğim" doğrudur. Bundan, "abiciğim" yazımının yanlış olduğu sonucu çıksa da basılı eserlerde artık "abiciğim" yazımı yaygınlaşmaktadır.

Aşağıda, basılı eserde "abiciğim" kullanımına dair bir görsel mevcuttur:

Bununla beraber "abicim" yazımı yanlıştır. Yumuşakma ekindeki Ğ'nin sesi belirsiz olsa da tamamen yutulduğu söylenemez. "abici" olsa olsa abisine çok düşkün kimse anlamına gelir. "Abicim" de onun iyelik yani aidiyet eki almış hali olabilirdi. Yani bu kullanım yanlıştır.

Abi Nasıl Yazılır

Büyük erkek kardeşinin "ağabey" diye yazılması gerektiğini Türk Dil Kurumu da Dil Derneği de öteden beri kabul etmektedir ve bu hala geçerlidir.

Bununla birlikte Dil Derneği'inden ayrı olarak TDK artık "abi" yazımını da doğru saymaktadır. Hatta TDK Güncel Sözlük'e "Abi" maddesi eklenmiş ve "Bkz. ağabey" şeklinde açıklama verilmiştir.

Kuşkusuz bunun sebebi dildeki yaygın kullanımın bir otorite olarak TDK tarafından da kabul görmesidir. Yani "ağabey" yazmak da "abi" yazmak da doğrudur. Artık her ikisi de TDK tarafından kabul görmektedir.

"Ağabi", "âbey", "ağbi" gibi ortada kalmış yazılımlar ise hiçbir otorite tarafından doğru sayılmamaktadır. Bunlar ancak şiveyi, konuşma üslubunu yazıya aktarmak kaygılı deformasyonlar olarak kullanılabilir.

Basılı eserlerde de "abi" yazımına artık çokça başvurulmaktadır. Bu durum, entelektüel camiadaki geniş kabulü de gösterir: