Nasıl Yazılır

Birde Nasıl Yazılır

- Bir de şu var

- Bir de bana sor

- Bir de diyor ki...

gibi kullanımlardaki "de" ayrı yazılır. Türk Dil Kurumu bu konuda şöyle demektedir:

da / de ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar: Kızı da geldi gelini de. Durumu oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Güç de olsa. Konuşur da konuşur

Hızlı konuşmayı yansıtmak için "bi' de" yazmak mümkündür ama doğru yazım "bir de" şeklindedir.

- Birde bir (1/1)

- Birde mi okuyorsun?

- Saat birde buluşuruz.

gibi kullanımlardaki "de" ise birleşik yazılır. Bunlar ismin bulunma durumudur. Çekim eki olduğu için birleşik yazılır.

"Bir de"nin ayrı yazımını basılı eserlerden kontrol etmek mümkündür. Örnek bir kitap adı aşağıdaki görselde mevcuttur:

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Her Kelimesi Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre:

Herhangi

Herhalde

Herkes

Bu üç kelimede "her" kelimesi yanındaki kelimeye bitişik yazılır. Onun dışındaki her tamlamada her ayrı yazılır: her an, Her biri, her kimse, her gün, her yer, her zaman, her gün, her şey, her bir şeyim...

Adanalılar Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda ve Dil Derneği yazım kılavuzunda "Adanalı" maddesi olmamakla birlikte Türk Dil Kurumu'nun Güncel Türkçe Sözlüğü'nde "Adanalı" maddesi vardır ve birleşik yazılması gerektiği açıkça gösterilmektedir. Çoğul hali de "Adanalılar" şeklinde yazılır.

Nitekim şehir adları özel ad olmakla birlikte hemşehrilik bildiren halleri yani İstanbullu, Ankaralı, İzmirli, Adanalı gibi kelimeler türemiştir. Yapım eki alırlar. Yapım ekleri de kesme işaretiyle ayrılmaz çünkü yeni bir kelime oluştururlar.

Adana'dan türemiş olan Adanalı kelimesi bir cins isimdir ve kendisinden sonra gelen ek çekim eki bile olsa kesme işaretiyle ayrılmaz: Adanalıların, Adanalılara, Adanalılarla vs.

Aşağıdaki görsel, Adanalılar kelimesinin birleşik yazıldığının örneğidir:

Laz oyununu bir süre tepinirler ardından Kürtler çıkarılır. Onlar da kendi yörelerinin oyununu oynar, ardından Antepliler, Adanalılar, İzmirli, Aydınlı, Çanakkaleli, hangi yöreden adam varsa hepsi çıkıp kendi yöresel oyunlarını oynarlar, şarkılar söylenir, bunlar da askerliğin neşeli tarafları idi.

İzmirliler Nasıl Yazılır

İzmir bir özel addır ama TDK yazım kurallarına göre İzmirli kelimesi türemiş bir kelimedir. O yüzden birleşik yazılır; kesme işaretiyle ayrılmaz.

Dil Derneği yazım kılavuzu da bu konuda hemfikirdir: "İzmirli" birleşik yazılır.

İzmirli kelimesinin ilk harfi büyük yazılır ama artık türetme eki alarak cins isim olmuştur. Dolayısıyla İzmirli kelimesine gelen ekler de bitişik yazılar. Sadece yapım ekleri değil her tür çekim eki de birleşik yazılır: İzmirliler, İzmirliyim, İzmirlisin, İzmirliymiş, İzmirlilik vs.

Dolayısıyla "İzmirliler" kelimesi bir bütün olarak kesme işareti almaksızın birleşik yazılır ve bu kelimeye gelen ekler de birleşik yazılır.

Bu yazımın basılı eserlerde de genel kabul gördüğünün örneği aşağıdaki görseldir:

Barış Bayramı faaliyetleri İstanbul ve Ankara'daki kutlama programlarıyla paralel olmuş, İzmir'deki kutlamaların tek farkı, Mustafa Kemal'in İzmir'de olması nedeniyle, biraz daha heyecanlı ve coşkulu olmasıdır. Bu nedenle, İzmirliler 24 Temmuz 1923'ten itibaren sürdürdükleri kutlamaların en coşkulusunu Kurban Bayramı'nın son günü olan 28 Temmuz 1923'te gerçekleştirmişlerdir. İzmir'de yaşayan halkın her kesiminden oluşan binlerce kişiden ...

Ricaederim Nasıl Yazılır

"Rica ederim" sözü ayrı yazılır. Teşekkür etmenin kibarca verilmiş karşılığıdır.

Ayrıca resmi yazışmaların bitiminde "rica ederim" ifadesi kullanılır. Dikkat etmek gerekir ki "rica ederim" sözünü sadece "üst"ler yani yüksek rütbeli memurlar "ast"larına yani altlarında çalışan memurlara yazdıkları yazıda kullanırlar. Emretme imâsı vardır.

Bir vatandaşın devlete yazılı başvuru yaparken kullanması gereken ifade "arz ederim"dir. Konuşma dilinde de durum böyledir. Bkz. arz ederim nasıl kullanılır

Daha genel bilgi için bkz. dilekçe nasıl yazılır

___________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Ankaralı Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre Ankara özel addır ve kesme işaretiyle ayrılması gerekir ama Ankaralı türemiş bir cins isimdir. O yüzden, kesme işaretiyle ayrılmasına gerek yoktur. Sadece ilk harfi büyük yazılır.

Cins isim haline gelmiş olduğu için, Ankaralı kelimesine gelen ekler de birleşik yazılır. Kesme işaretiyle ayrılmaz. Örneğin: Ankaralılar, Ankaralıymış, Ankaralının, Ankaralıyı, Ankaralıda...

Türk Dil Kurumu'nun bu konuda örnek verdiği cümlenin görseli:

Türkçeyi Sözcüğü Nasıl Yazılır

TDK yazım kurallarına göre Türkçe kelimesinden sonra kesme işareti gelmez. Yani "Türkçe'yi" değil "Türkçeyi" şeklinde yazmak gerekir. TDK bu durumu şöyle açıklamaktadır:

Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan, Atatürkçülüğün vb.

Dil Derneği yazım kurallarına göre de, dil adlarına getirilen ekler kesme imiyle ayrılmaz: Almancanın, Bulgarcada, Fransızcaya gibi...

Bu dönüşümü Dil Derneği şöyle özetlemektedir:

Soru: Yardımlarınızı bekliyorum. Bugüne kadar bize öğretilen özel isimlerde yapım eki aldıktan sonra çekim eki gelirse, gelen çekim ekini kesme işareti ile ayırmalıyız. Fakat bazı kelimelere baktığımda bu çok kafamı kurcalıyor. Mesela: "Türkçenin." Ben bu kelimenin yazılışını yıllardır "Türkçe'nin" olarak bilirdim. Fakat sizin sitenizde de "Türkçenin" olarak kullanılmıştır. Bunun nedenini merak ediyorum.

Yanıt: Kesme imi ( ‘ ) özel adlardan sonra gelen ekleri ayırmak için kullanılıyordu. Sonraları önemsenen her sözcükten sonra gelen ekler bu imle ayrılır oldu. Bu nedenle bu imin tutumlu, çok gerektiği durumlarda kullanılması düşünüldü. Zamanla dil adlarından sonra gelen ekleri ayırmada kullanılmadığı görüldü; bu tutumda, daktilo ya da bilgisayarda yazmayı kolaylaştırmanın da bir payı olabilir. (Ayrıntılı bilgi için: YAZIM KILAVUZU, Dil Derneği, 2005, s. 86-89.)

Kaynak: Dil Derneği

Nitekim basılı eserlerde de bu kurala uyulmaktadır. Aşağıdaki görsel bunun bir örneğidir:

Konu hakkında ayrıca bkz. Türkçede Türkçe'de Yazılır mı

___________________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır