Ve Benzeri Kısaltması Nasıl Yazılır

Kast edilenlerin henüz saymakla bitmediğini ifade etmek için kullanılan "ve benzeri" ifadesini kısaltmanın birden çok yolu vardır.



Türk Dil Kurumu'na göre "ve benzeri" ifadesinin kısaltması vb.'dir ama vb. sadece "ve benzeri" ifadesinin kısaltması değildir. Görselde görüldüğü üzere:



ve benzeri nasıl yazılır

vb. = Ve başkası, ve başkaları, ve benzeri, ve benzerleri, ve bunun gibi


Aynı anlama gelen bir diğer kısaltma ise "vs."dir. Bu, "vesaire" kelimesinin kısaltmasıdır. Aslında "ve saire" olan bu kalıp hem Türk Dil Kurumu'na hem Dil Derneği'ne göre birleşik yazılmaktadır. Zaten günümüzde kelimenin kendisinden çok kısaltması kullanılmaktadır.



Birinci Kısım: 1- Madenler, taşlar, 2- Tahtalar, 3- Pamuk, yün tiftik, ipek vesaire, 4- Yumurta, balık, havyar vesaire, 5- Hububat, meyveler, kuru konserve vesaire
(Bkz. Türkiye Sergicilik ve Fuarcılık Tarihi)



Türk Dil Kurumu bu kısaltmaya nadiren başvurmaktadır ve iki ayrı noktayla "v.s." şeklinde yazmayı tercih etmektedir.



bıcılgan: Kadınların meme uçlarında, çocukların ayaklarında, hayvanların ayak parmaklarıyla bileklerinde ter, pislik, çamur v.s. sebeplerden ileri gelen sulu yara.
(Bkz. TDK Derleme Sözlüğü)



Türk Dil Kurumu'nun 12 Eylül öncesi geleneğini sürdüren Dil Derneği ise "vs." kısaltmasını tercih etmektedir. Bkz. Kısaltmalar Dizelgesi



Basılı eserlerde de "vs." kısaltmasına daha çok rastlanmaktadır.



vs. nasıl yazılır


Dolayısıyla "vb." kısaltmasıyla "vs." kısaltması aynı anlama gelmektedir. "Ve benzeri, ve başkaları" yerine ya da "vesaire" yerine ikisini de kullanmak mümkündür.











Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Birde Nasıl Yazılır

- Bir de şu var

- Bir de bana sor

- Bir de diyor ki...



gibi kullanımlardaki "de" ayrı yazılır. Türk Dil Kurumu bu konuda şöyle demektedir:



da / de ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar: Kızı da geldi gelini de. Durumu oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Güç de olsa. Konuşur da konuşur


Hızlı konuşmayı yansıtmak için "bi' de" yazmak mümkündür ama doğru yazım "bir de" şeklindedir.



- Birde bir (1/1)

- Birde mi okuyorsun?

- Saat birde buluşuruz.



gibi kullanımlardaki "de" ise birleşik yazılır. Bunlar ismin bulunma durumudur. Çekim eki olduğu için birleşik yazılır.



"Bir de"nin ayrı yazımını basılı eserlerden kontrol etmek mümkündür. Örnek bir kitap adı aşağıdaki görselde mevcuttur:



birde nasıl yazılır




Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Her Kelimesi Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre:



Herhangi

Herhalde

Herkes



Bu üç kelimede "her" kelimesi yanındaki kelimeye bitişik yazılır. Onun dışındaki her tamlamada her ayrı yazılır: her an, Her biri, her kimse, her gün, her yer, her zaman, her gün, her şey, her bir şeyim...



her nasıl yazılır








Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Adanalılar Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda ve Dil Derneği yazım kılavuzunda "Adanalı" maddesi olmamakla birlikte Türk Dil Kurumu'nun Güncel Türkçe Sözlüğü'nde "Adanalı" maddesi vardır ve birleşik yazılması gerektiği açıkça gösterilmektedir. Çoğul hali de "Adanalılar" şeklinde yazılır.



Nitekim şehir adları özel ad olmakla birlikte hemşehrilik bildiren halleri yani İstanbullu, Ankaralı, İzmirli, Adanalı gibi kelimeler türemiştir. Yapım eki alırlar. Yapım ekleri de kesme işaretiyle ayrılmaz çünkü yeni bir kelime oluştururlar.



Adana'dan türemiş olan Adanalı kelimesi bir cins isimdir ve kendisinden sonra gelen ek çekim eki bile olsa kesme işaretiyle ayrılmaz: Adanalıların, Adanalılara, Adanalılarla vs.



Aşağıdaki görsel, Adanalılar kelimesinin birleşik yazıldığının örneğidir:



Adanalılar nasıl yazılır



Laz oyununu bir süre tepinirler ardından Kürtler çıkarılır. Onlar da kendi yörelerinin oyununu oynar, ardından Antepliler, Adanalılar, İzmirli, Aydınlı, Çanakkaleli, hangi yöreden adam varsa hepsi çıkıp kendi yöresel oyunlarını oynarlar, şarkılar söylenir, bunlar da askerliğin neşeli tarafları idi.


Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

İzmirliler Nasıl Yazılır

İzmir bir özel addır ama TDK yazım kurallarına göre İzmirli kelimesi türemiş bir kelimedir. O yüzden birleşik yazılır; kesme işaretiyle ayrılmaz.



Dil Derneği yazım kılavuzu da bu konuda hemfikirdir: "İzmirli" birleşik yazılır.



İzmirli kelimesinin ilk harfi büyük yazılır ama artık türetme eki alarak cins isim olmuştur. Dolayısıyla İzmirli kelimesine gelen ekler de bitişik yazılar. Sadece yapım ekleri değil her tür çekim eki de birleşik yazılır: İzmirliler, İzmirliyim, İzmirlisin, İzmirliymiş, İzmirlilik vs.



Dolayısıyla "İzmirliler" kelimesi bir bütün olarak kesme işareti almaksızın birleşik yazılır ve bu kelimeye gelen ekler de birleşik yazılır.



Bu yazımın basılı eserlerde de genel kabul gördüğünün örneği aşağıdaki görseldir:



İzmirliler nasıl yazılır



Barış Bayramı faaliyetleri İstanbul ve Ankara'daki kutlama programlarıyla paralel olmuş, İzmir'deki kutlamaların tek farkı, Mustafa Kemal'in İzmir'de olması nedeniyle, biraz daha heyecanlı ve coşkulu olmasıdır. Bu nedenle, İzmirliler 24 Temmuz 1923'ten itibaren sürdürdükleri kutlamaların en coşkulusunu Kurban Bayramı'nın son günü olan 28 Temmuz 1923'te gerçekleştirmişlerdir. İzmir'de yaşayan halkın her kesiminden oluşan binlerce kişiden ...








Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Ricaederim Nasıl Yazılır

"Rica ederim" sözü ayrı yazılır. Teşekkür etmenin kibarca verilmiş karşılığıdır.



Ayrıca resmi yazışmaların bitiminde "rica ederim" ifadesi kullanılır. Dikkat etmek gerekir ki "rica ederim" sözünü sadece "üst"ler yani yüksek rütbeli memurlar "ast"larına yani altlarında çalışan memurlara yazdıkları yazıda kullanırlar. Emretme imâsı vardır.



Bir vatandaşın devlete yazılı başvuru yaparken kullanması gereken ifade "arz ederim"dir. Konuşma dilinde de durum böyledir. Bkz. arz ederim nasıl kullanılır



Daha genel bilgi için bkz. dilekçe nasıl yazılır



ricaederim nasıl yazılır




___________







Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Ankaralı Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre Ankara özel addır ve kesme işaretiyle ayrılması gerekir ama Ankaralı türemiş bir cins isimdir. O yüzden, kesme işaretiyle ayrılmasına gerek yoktur. Sadece ilk harfi büyük yazılır.



Cins isim haline gelmiş olduğu için, Ankaralı kelimesine gelen ekler de birleşik yazılır. Kesme işaretiyle ayrılmaz. Örneğin: Ankaralılar, Ankaralıymış, Ankaralının, Ankaralıyı, Ankaralıda...



Türk Dil Kurumu'nun bu konuda örnek verdiği cümlenin görseli:



Ankaralı nasıl yazlır




Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Türkçeyi Sözcüğü Nasıl Yazılır

TDK yazım kurallarına göre Türkçe kelimesinden sonra kesme işareti gelmez. Yani "Türkçe'yi" değil "Türkçeyi" şeklinde yazmak gerekir. TDK bu durumu şöyle açıklamaktadır:



Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler, Türklerin, Türklüğün, Türkleşmekte, Türkçenin, Müslümanlıkta, Hollandalıdan, Hristiyanlıktan, Atatürkçülüğün vb.


Dil Derneği yazım kurallarına göre de, dil adlarına getirilen ekler kesme imiyle ayrılmaz: Almancanın, Bulgarcada, Fransızcaya gibi...



Bu dönüşümü Dil Derneği şöyle özetlemektedir:



Soru: Yardımlarınızı bekliyorum. Bugüne kadar bize öğretilen özel isimlerde yapım eki aldıktan sonra çekim eki gelirse, gelen çekim ekini kesme işareti ile ayırmalıyız. Fakat bazı kelimelere baktığımda bu çok kafamı kurcalıyor. Mesela: "Türkçenin." Ben bu kelimenin yazılışını yıllardır "Türkçe'nin" olarak bilirdim. Fakat sizin sitenizde de "Türkçenin" olarak kullanılmıştır. Bunun nedenini merak ediyorum.

Yanıt: Kesme imi ( ‘ ) özel adlardan sonra gelen ekleri ayırmak için kullanılıyordu. Sonraları önemsenen her sözcükten sonra gelen ekler bu imle ayrılır oldu. Bu nedenle bu imin tutumlu, çok gerektiği durumlarda kullanılması düşünüldü. Zamanla dil adlarından sonra gelen ekleri ayırmada kullanılmadığı görüldü; bu tutumda, daktilo ya da bilgisayarda yazmayı kolaylaştırmanın da bir payı olabilir. (Ayrıntılı bilgi için: YAZIM KILAVUZU, Dil Derneği, 2005, s. 86-89.)
Kaynak: Dil Derneği



Nitekim basılı eserlerde de bu kurala uyulmaktadır. Aşağıdaki görsel bunun bir örneğidir:



Türkçeyi Nasıl Yazılır








Konu hakkında ayrıca bkz. Türkçede Türkçe'de Yazılır mı



___________________



Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Abiciğim Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna göre hem ağabey hem de abi yazımının doğru olduğundan bahsetmiştik. Bkz. Abi Nasıl Yazılır

abiciğim nasıl yazılır


Yumuşatma eki her ikisine de gelebilir. Dil Derneği yazım kılavuzuna göre sadece "ağabeyciğim" doğrudur. Bundan, "abiciğim" yazımının yanlış olduğu sonucu çıksa da basılı eserlerde artık "abiciğim" yazımı yaygınlaşmaktadır.



Aşağıda, basılı eserde "abiciğim" kullanımına dair bir görsel mevcuttur:



abiciğim nasıl yazılır


Bununla beraber "abicim" yazımı yanlıştır. Yumuşakma ekindeki Ğ'nin sesi belirsiz olsa da tamamen yutulduğu söylenemez. "abici" olsa olsa abisine çok düşkün kimse anlamına gelir. "Abicim" de onun iyelik yani aidiyet eki almış hali olabilirdi. Yani bu kullanım yanlıştır.



abiciğim nasıl yazılır






Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Abi Nasıl Yazılır

Büyük erkek kardeşinin "ağabey" diye yazılması gerektiğini Türk Dil Kurumu da Dil Derneği de öteden beri kabul etmektedir ve bu hala geçerlidir.



Bununla birlikte Dil Derneği'inden ayrı olarak TDK artık "abi" yazımını da doğru saymaktadır. Hatta TDK Güncel Sözlük'e "Abi" maddesi eklenmiş ve "Bkz. ağabey" şeklinde açıklama verilmiştir.



Kuşkusuz bunun sebebi dildeki yaygın kullanımın bir otorite olarak TDK tarafından da kabul görmesidir. Yani "ağabey" yazmak da "abi" yazmak da doğrudur. Artık her ikisi de TDK tarafından kabul görmektedir.



"Ağabi", "âbey", "ağbi" gibi ortada kalmış yazılımlar ise hiçbir otorite tarafından doğru sayılmamaktadır. Bunlar ancak şiveyi, konuşma üslubunu yazıya aktarmak kaygılı deformasyonlar olarak kullanılabilir.



Basılı eserlerde de "abi" yazımına artık çokça başvurulmaktadır. Bu durum, entelektüel camiadaki geniş kabulü de gösterir:



abi nasıl yazılır






Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Arz Ederim Nasıl Kullanılır

Dilekçenin sonunda "ast" yani düşük rütbeliler "üst"lerine yani yüksek rütbelilere 'arz eder'.



Memurlar arasında her memur yazısını "arz ederim" diye bitirir. Vatandaş da devlet dairesine yazılı başvuru yaptığı zaten dilekçesini 'arz ederim' diye bitirmesi beklenir.



Dilekçe 'rica ederim' diye bitirmek, üslup açısından olumsuz karşılanabilir çünkü "üst", "ast"a rica eder. Yani ne yapacağını söyler. Ast ise üst'e sadece 'arz eder' yani bilgi sunar, bir durum hakkındaki tespitini paylaşır ama ne yapacağını söyleyemez.



Bununla birlikte dilekçeler başvurulan idarenin bir iş yapması istendiği için sunulur. O yüzden 'arz ederim' ifadesinin nasıl kullanıldığı önemlidir.



Bunun kilidi dilekçeyi 'gereğini arz ederim' şeklinde bitirmektir. Yani ast üst'e ne yapacağını söylemiyordur da yapılması gereken bir iş olduğunun bilgisini sunuyordur.



Örneğin bir yere elektrik, su, doğal gaz vs. bağlanmasını isteyen bir kimse başvurusunun sonuna "...doğal gaz bağlanmasının gereğini arz ederim" diye bitirebileceği gibi şöyle de bitirebilir:



"Doğal gazımız yoktur. Bağlanmasına ihtiyacımız vardır.



Arz ederim"



Dilekçeyi yazan, bir vatandaşsa "saygılarımla arz ederim", "saygıyla arz ederim" gibi ifadeler kullanmasına gerek yoktur. Rica yerine "arz" kelimesini kullanması zaten saygı göstergesidir. "Saygıyla arz ederim", "Saygılarımla arz ederim" gibi ifadeler memurlarla amirleri arasındaki yazışmalara özgüdür. Normal dilekçede yeri yoktur.



Daha ayrıntılı bilgi için bkz. Dilekçe Nasıl Yazılır



dilekçe nasıl yazılır












Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Ud Nasıl Yazılır

Kelimenin aslı Arapça 'ûd' (اود) şeklindedir fakat hem TDK hem Dil Derneği bu kelimenin Türkçede dönüşüme uğrayarak "ut"a dönüştüğünü kabul etmektedir.



Nitekim TDK Türkçede istisnai haller dışında hiçbir kelimenin sonunda D harfi olamayacağını şöyle açıklamaktadır:



Kökeni Türkçe olan kelimelerin so­nunda b, c, d, g ünsüzleri bulunmaz. Ancak anlam farkını belirtmek üzere ad, od, sac gibi birkaç kelimenin yazılışında bu kurala uyulmaz: ad (isim), at (binek hayvanı); od (ateş), ot (bitki); sac (yassı demir), saç (kıl).



Dilimizdeki hac, şad, yâd gibi birkaç örnek dışında, alıntı ke­limelerin özgün biçimlerinin sonlarında bulunan yumuşak ünsüzler sertleşir: kitap (kitab), sebep (sebeb); bant (band), bent (bend), cilt (cild), etüt (etüd), metot (metod), standart (standard); ahenk (aheng), hevenk (aveng), renk (reng) vb. Bu gibi alıntılar ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında kelime sonlarındaki sert ünsüzler yumuşar: kitap / kitabı, sebep / sebebi; bant / bandı, bent / bendi, cilt / cildi, etüt / etüdü, metot / metodu, standart / standardı; ahenk / ahengi, hevenk / hevengi, renk / rengi vb.


Bkz. Ünsüzlerin Nitelikleri - TDK



Bununla birlikte aynı kelimeden türemiş olan "udi" kelimesi hem TDK hem Dil Derneği yazım kılavuzuna göre aslına uygun olarak "udi" şeklinde yazılmaktadır.





ud nasıl yazılır


Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Flama Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna ve Dil Derneği yazım kılavuzuna göre bu kelime "flama" şeklinde I'sız yazılmaktadır.



Bunun sebebi kelimenin İtalyanca "fláma" kelimesinden gelmesidir. Hemen hemen aynı okunur.



flama


Yine TDK kurallarına göre, tren, flama gibi yabancı dilden geçen kelimelerde bu şekilde sessiz harflerin yan yana yazılması mümkündür. Fakat tıraş kelimesinin yazımı için bu kural geçerli değildir. Bkz. Tıraş mı Traş mı









Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Kg dan Nasıl Yazılır

Kilogram kelimesinin kısaltması olan kg, "KeGe" gibi okunsa da TDK kurallarına göre kısaltma halindeyken de "kilogram" şeklinde okunur ve ona göre ek alır: kg'dan, kg'ı, kg'ın, kg'da gibi... Dolayısıyla kg'den, kg'si, kg'nin gibi yazımlar yanlıştır.



TDK'nin bu konudaki açıklaması şöyledir:



Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm’yi, kg’dan, mm’den, kr.un. Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısalt­manın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT’ye, TDK’den, THY’de, TRT’den, TL’nin vb. Ancak kısaltması büyük harflerle yapıldığı hâlde bir kelime gibi okunan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın okunuşu esas alınır: ASELSAN’da, BOTAŞ’ın, NATO’dan, UNESCO’ya vb.



UYARI: Numara sözünün kısaltması da kelime gibi okunduğundan getirilecek olan ek okunuşa göre getirilecektir: No.lu, No.suz
Kaynak: TDK



kilogram






Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Atam Nasıl Yazılır

Atatürk'ü anarken kullanılan "Atam" ifadesinde kesme işareti kullanılmaz. Atatürk özel isimdir ama varlığımızı ona borçlu hissederek onu atamız saydığımız için 'atam' derken Ata özel ismi değil bir cins isim olarak ata kelimesi kullanılmaktadır. Tıpkı başka bir büyüğümüzden bahsederken atam, dedem vs. derkenki gibi.



İzmir Bayraklı'da 1230 öğrencinin bir araya gelmesiyle oluşan "ATAM İZİNDEYİZ" yazısının görseli:





Şunu da belirtelim ki Yakup Kadri Karaosmanoğlu 1972 tarihinde verdiği bir röportajda Atatürk'ün kendisine 'atam' diye hitap edilmesinden hoşlanmadığını açıklamıştır.



.....konuşmamız sırasında Karaosmanoğlu, Atatürk'ün kendisine bu soyadının verilmesinden sonra "atam" diyenlere çok kızdığını belirterek şöyle dedi:

- ismini daima Türk'le beraber söylendiğini duymak onun büyük bir tutkusuydu


Yani Atatürk "ata" olmaktan çok "Türk" olmaktan gurur duyuyordu.









Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Dinazorlar Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna göre doğru yazım "dinozor" şeklindedir. "Dinozoru", "dinozorlar", "dinozora" şeklinde yazımlar doğrudur.



Dil Derneği de "dinozor" yazımını destekler. Nitekim kelimenin kökü de Batı dillerindeki dinosaur kelimesidir. Bu kelimedeki "au" da Türkçedeki O gibi okunduğu için 'dinozor' yazımı ve telaffuzu aslına sadık olandır.



Dilimizde "dinazor" galatının yaygın olmasının sebebi Küçük Ünlü Uyumu gereğince Türkçede aynı kelime içinde iki 'O' harfi olmamasıdır. Dilimizde doktor, horoz, koro gibi kelimelerin hepsi yabancı dilden geçmedir.



dinazor






Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Ayak Üstü Nasıl Yazılır

Ayaküstü kelimesi TDK imla kılavuzunda yer almamaktadır ama TDK Güncel Sözlük'te "Ayaküstü" maddesi vardır. Söz konusu sözlükte ayrıca bir "Ayak Üstü" maddesi de yoktur. Dolayısıyla, "ayaküstü" kelimesi birleşik yazılmalıdır.



Dil Derneği yazım kılavuzu da bu kelimenin birleşik yazılması gerektiğini belirtmektedir.



Kanımızca da birleşik yazım uygundur çünkü ayaküstü kelimesi sadece "ayak üstü" tamlamasındaki anlamı içermez, "Kısa sürede, özel bir zaman ayırmaya ihtiyaç duymadan" anlamına gelen bir zarf niteliği taşır. Yaygın telaffuzundaki vurgu da burada birleşme olduğunu doğrulamaktadır.



ayaküstü






Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Başvurmak Kelimesi Nasıl Yazılır

TDK'nin"Başvurmak" maddesini içermeyen imla kılavuzları mevcuttur fakat TDK Güncel Sözlük "Başvurmak" maddesini içermektedir. Dolayısıyla bu kelimenin TDK'ye göre birleşik yazılması gerektiğini kesin olarak söyleyebiliriz.



TDK'nin 12 Eylül öncesi geleneğini devam ettirmekte olan Dil Derneği de Başvurmak kelimesinin birleşik yazılması gerektiğini göstermektedir. Dolayısıyla birleşik yazımda otoritelerin birleştiğini söyleyebiliriz





başvurmak nasıl yazılır








Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Beyefendi Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda "Beyefendi" maddesi yoktur. Söz konusu kılavuzda "Beyfendi" ya da "Bey Efendi" maddesi de yoktur.



Bununla birlikte TDK Güncel Sözlük'te "Beyefendi" maddesi vardır. Dolayısıyla TDK'ye göre kelimenin "Beyefendi" şeklinde yazılması gerekir.



TDK'nın 1980 öncesi geleneğini sürdüren Dil Derneği de "Beyefendi" yazımını doğru bulmaktadır. Yani bu konuda otoriteler arasında fikir birliği vardır.



"Bey Efendi" şeklindeki ayrımı yazımı savunan otorite olmadığı gibi basılı eserlerde de öyle bir kullanıma rastlanmamaktadır.



Gündelik konuşma dilindeki bazı galatları yazı diline aktarmak amacıyla "Bey'fendi" ya da "Beyfendi" yazımı görülebilir. Bu, sadece ağızdan çıkan sözü yazıya aynen aktarmak için yapılan bir deformasyondur. Standart yazım olduğu söylenemez.



beyefendi






Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Suçüstü Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna göre ve Dil Derneği Yazım Kılavuzu'na göre 'suçüstü' kelimesi birleşik yazılmalıdır.



Nitekim bu hukuk teriminin geçtiği kanunlarda da terim bu şekilde kullanılmaktadır.



Suçüstü:

a) İşlenmekte olan suçu,

b) Henüz işlenmiş olan fiil ile fiilin işlenmesinden hemen sonra kolluk, suçtan zarar gören veya başkaları tarafından takip edilerek yakalanan kişinin işlediği suçu,

c) Fiilin pek az önce işlendiğini gösteren eşya veya delille yakalanan kimsenin işlediği suçu,

ifade eder.
(ADLÎ VE ÖNLEME ARAMALARI YÖNETMELİĞİ, 4. madde, Resmi Gazete Tarihi: 01.06.2005 Resmi Gazete Sayısı: 25832)



Eski hukuk literatüründe buna cürm-i meşhut denirdi. Yani yapılırken yakalanılan suç. Günümüzdeki karşılığı ise isim değil zarf şeklinde yani "suçüstü yakalamak" şeklinde kullanılmaktadır.



suçüstü nasıl yazılır






Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır