Nasıl Yazılır

Avrupanın Nasıl Yazılır

TDK kurallarına göre tamlayan eki olan -nin bir çekim ekidir. Bu yüzden özel adlara bitişik yazılmaması, kesme işaretiyle ayrılması gerekir.

"Avrupa'nın en büyük ülkesi", "Avrupa'nın en büyük havalimanı", "Avrupa'nın en ucuz şehirleri" gibi ifadelerde Avrupa kelimesinden sonra kesme işareti kullanılması gerekir.

Aynı şey İngiltere, Fransa, Türkiye gibi ülke adları ve Londra, Paris gibi şehir adları için de geçerlidir.

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Türkiyesi Nasıl Yazılır

Türkiye bir özel addır. TDK kurallarına göre Türkiye'den sonra gelen ekin bitişik yazılması için YAPIM eki olması gerekir. Türkiyeli, Türkiyelilik gibi kelimeler böyledir. Bunlarda, yapım eki yeni bir kelime türetmektedir.

"Atatürk Türkiye'si", "Cumhuriyet Türkiye'si", "1970'ler Türkiye'si", Bugünün Türkiye'si" gibi tamlamalarda ise -si bir tamlanan ekidir. Yani çekim ekidir. Kelimeye yeni bir anlam katmaz, yeni bir ad türetmez. Sadece önceki kelimeyle sonraki kelimeyi bütünleştirmeye yarayan bir çekim ekidir. O yüzden kesme işaretiyle ayrılması gerekir.

Nitekim basılı eserlerde de bu yazım tercih edilmektedir.

Aynı konuyla ilgili: Türkiyemiz Nasıl Yazılır, Türkiyem Nasıl Yazılır

_________________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Türkiyemiz Nasıl Yazılır

Türkiye hiç kuşkusuz bir özel addır. Özel adlara gelen bir ek ancak yapım ekiyse bitişik yazılabilir. Aksi halde kesme işaretiyle ayrılması gerekir.

Türkiye'm, Türkiye'miz, Türkiye'niz, Türkiye'si gibi ifadelerde aidiyet gösteren iyelik eki söz konusudur. Bu yüzden kesme işaretiyle ayrılması gerekir. Yani doğrusu "Türkiye'miz"dir.

Eğer bir yapım eki gelseydi o zaman bitişik yazılabilirdi. Türkiyeli, Türkiyelilik, Türkiyesizlik gibi kelimeler yapım eki gelmiş, türemiş kelimelerdir. TDK kurallarına göre bunlar bitişik yazılabilir; kesme işareti gelmesine gerek yoktur.

Aynı konuda bkz. Türkiye'm Nasıl Yazılır

Aynı konuyla ilgili: Türkiyem Nasıl Yazılır, Türkiyesi Nasıl Yazılır

_________________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Türkiyem Nasıl Yazılır

Türkiye özel addır ve çekim eklerinden kesme işaretiyle ayrılır. -m eki yani iyelik eki de bir çekim ekidir. O yüzden "Türkiye'm" yazımı doğrusudur.

Türkiye kelimesine gelen bir ekin kesme işareti almadan birleşik yazılması için yapım eki olması gerekir yani kelimeye yeni bir anlam vermesi gerekir. Türkiyeli, Türkiyesiz, Türkiyelik gibi kelimeler böyledir.

Türkiye'de, Türkiye'nin, Türkiye'miz, Türkiye'm gibi kullanımlarda ise kelime yeni bir anlama kavuşmamakta sadece yönelme, aidiyet gibi bir anlam eklenmektedir.

Aynı konuyla ilgili: Türkiyemiz Nasıl Yazılır, Türkiyesi Nasıl Yazılır

_________________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Van Kedisi Nasıl Yazılır

Van kedisi bir kedi ırkını ifade eder ve adının ilk harfleri Ansiklopedi maddelerinde, bilimsel kitaplarda büyük harfle yazılır.

Ancak cümle içi kullanımlarda Van kedisinin adının cins adı olarak kullanıldığını görüyoruz. Nitekim "Van kedisi" tam anlamıyla bir 'cins adı'dır.

Kediler üzerine yazılan veterinerlik yazılarında ve diğer kitaplarda bu yazım büyük çoğunlukla tercih edilmektedir.

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

İngilizce Saat Nasıl Yazılır

Saati İngilizce konuşan insanların anlayacağı şekilde yazmanın en kolay yolu 24 saat üzerinden yazmaktır. Örnek:

Time: 23:55

12 saat üzerinden yazmak için öğleden önceyse A.M. diye, öğleden sonraysa P.M. diye ekleme yapmak gerekir.

Time: 11:55 PM

Öğleden öncesi için örnek:

Time: 11:55 AM

Eğer cümle kurarak, daha açık yazmak gerekirse saatten önce "It is" getirmek gerekir. Örnek:

It is 11:55 PM

ya da

It is 23:55

"Çeyrek geçe", "buçuk", "çeyrek kala" gibi ifadeler için aşağıdaki tabloya başvurabilirsiniz. Noktalı yerlere saat gelecek.

Uluslararası Nasıl Yazılır

Dil Derneği "uluslararası" kelimesinin birleşik yazımını kabul etmektedir ve yazılı, basılı yayın ve eserlerde kabul gören görüş budur.

TDK bir dönem "uluslar arası" şeklinde ayrı yazımın doğru olduğunu savunmuştur. O zamanlardan kalma bir örnek:

Fakat TDK'nın günümüzde bu görüşü terk ettiğini söyleyebiliriz. TDK imla kılavuzunda hala "Uluslararası" ya da "Uluslar Arası" diye bir madde yoktur ama TDK Güncel Sözlük'te "Uluslararası" maddesi mevcuttur.

Dolayısıyla hem otoritelerin ortak kabulü hem de çok net yaygın kullanım Uluslararası'nın birleşik yazımı üzerinedir.

__________________

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Cigabayt Nasıl Yazılır

Bir milyar byte (bayt) anlamına gelen kelime İngilizce Gigabyte şeklinde yazılır. İngilizcede bu kelime "cigabayt" şeklinde de "gigabayt" şeklinde de okunur. Webster sözlüğü İngilizcede her iki okunuşun da doğru ve geçerli olduğunu belirtmektedir: https://www.merriam-webster.com/dictionary/gigabyte

İngilizceden alıntı bir kelime olduğu için Türkçede de aynı şekilde yani "Gigabyte" yazmak kural olarak en doğrusudur. Nitekim TDK da "Gigabyte" yazımını kullanmaktadır.

Bununla birlikte bu kelimenin Türkçede çok yaygınlaştığını düşünerek kelimeyi okunuşuyla "cigabayt" diye yazanlar vardır. Eğer çok yaygınlaşır ve TDK, Dil Derneği gibi otoritelerden de kabul görürse bu yazım kelimenin Türkçesi haline gelebilir fakat henüz öyle bir noktaya gelinmiş değildir.

En pratik çözüm ise, TDK'nın da yaptığı gibi GB kısaltmasını kullanmaktır. Bu hem harften tasarruftur hem uluslararası iletişime yatkın bir tercihtir hem de ciga-giga polemiğinden kaçma imkanı sağlar.

Söz Konusu Nasıl Yazılır

Dil Derneği yazım kılavuzuna göre "sözkonusu" şeklindeki birleşik yazım doğrusudur. Yani Dil Derneği'ne göre bu ifade kalıplaşıp deyimleşmiştir.

TDK imla kılavuzunda ne "söz konusu" ne de "sözkonusu" maddesi vardır ama TDK Sözlük'te "Söz Konusu" maddesi mevcut olduğu için TDK'ye göre bu ifadenin ayrıl yazılması gerektiğini söyleyebiliriz.

Nitekim resmi kurumlar ve basılı eserlerin, yayınların çoğunluğu da "söz konusu" şeklindeki ayrı yazımı tercih etmektedir. Bu ifadenin kalıplaşarak yeni bir anlam kazanmış olup olmadığı da tartışmalıdır. "Söz konusu" gerçekten de söz söylenirken konu edilen hususu ifade eder. Birleşecek kadar özel bir anlam oluştuğunu söylemek güçtür.

Eskiler buna "mevzu-ı bahis" derdi. Yani "bahsi geçen mevzu", "sözü edilen konu" anlamında. Günümüzdeki "söz konusu" ifadesi gayet anlaşılırdır ve geyet yeterli bir biçimde bu anlamı karşılamaktadır.

Atatürk Göktürk Alfabesi İle Nasil Yazilir - 𐰀𐱃𐰀𐱅𐰇𐰼𐰚
Hiç de Nasıl Yazılır
Türk Öğün Çalış Güven Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır
İyiki Nasıl Yazılır

Konya Ovası Nasıl Yazılır

Konya ilinin adı özel ad olduğu gibi Konya Ovası da bir coğrafi ad olarak özel addır. İlk harflerinin büyük harfle yazılması ve kesme işaretiyle ayrılması gerekir: Konya Ovası'nı, Konya Ovası'na, Konya Ovası'nda, Konya Ovası'ndan gibi...

Bu yazım şekli yazılı ve basılı eserlerde de istikrarlı ve yerleşik biçimde kullanılmaktadır. Örnek kupür aşağıdadır.

Başıboş Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunun bazı basılarında "Başıboş" maddesi yoktur. Bu da bu sözün ayrı yazılacağını düşündürebilir. Lakin TDK Sözlük'te Başıboş maddesi mevcuttur.

Dil Derneği yazım kılavuzu da Başıboş maddesini içermektedir ve o da birleşik yazımı önermektedir. Dolayısıyla Başıboş kelimesinin birleşik yazılması gerektiğini söyleyebiliriz.

Analiz etmek gerekirse; 'başı boş' ifadesi ilk anlamı itibarı ile deyimsel değildir. Başın boş olduğunu ifade etmesi, kalıplaşmış "başıboş" kelimesindeki anlamı kendiliğinden vermez. O nedenle burada bir birleşerek kalıplaşma olduğunu söyleyebiliriz.

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Türkçesi Nasıl Yazılır

"Türkçe" bir özel ad değildir. O yüzden, Türkçeden sonra kesme işareti gelmez. TDK'nin tespiti bu yöndedir.

Türkçenin diğer otoritesi olan Dil Derneği de aynı kanaattedir ve bu tüm dil adları için geçerlidir. Örnek vermek gerekirse doğru yazımlar şöyledir: Türkçesi, Almancanın, Bulgarcada, Fransızcaya gibi...

TDK'nın eski üyelerinin kurduğu ve aynı geleneği sürdüren Dil Derneği'nin tespiti şöyledir:

http://www.dildernegi.org.tr/TR,269/sik-sorulan-sorular.html

Konu hakkında ayrıca bkz. Türkçede Nasıl Yazılır

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Anadolumuz Nasıl Yazılır

Anadolu bir ülke ya da şehir ismi olmamakla birlikte coğrafi bir addır yani özel addır. Büyük harfle başlaması ve çekim eklerinden kesme işaretiyle ayrılması gerektiği kabul edilir. Aidiyet gösteren "-miz" iyelik eki de bir çekim ekidir ve kesme işaretiyle ayrılır. Yani "Anadolu'muz" yazmak gerekir.

TDK Sözlük'te Anadolu adının geçtiği örnek cümlelerin hepsinde bu ad kesme işaretiyle ayrılmıştır.

Belirtelim ki noktalama işaretlerinin kabul edildiği ilk yıllarda her özel adın kesme işaretiyle ayrılması kuralı benimsenmemiştir. İlk başta kesme işareti sadece anlam karışıklığı olabilecek durumlarda kelimenin köküyle ekinin ayırt edilmesi için kullanılan 'seçimlik' bir işaretti. Bu yüzden, özellikle eski basım kitaplarda ve gazetelerde kesme "Anadolumuz" gibi kesme işaretiyle ayrılmamış yazımlara rastlamak mümkündür. Kesme işaretinin her özel ada gelmesi kuralı 1960'lardan sonra oturmuştur.

Bununla birlikte; söz konusu bakış açısına göre bile kast edilenin Anadol mu yoksa Anadolu mu olduğunu ayırt etmek için her halükarda u'dan sonra kesme işareti getirilmesi faydalı olacaktır.

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Beştaş Oyunu Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna göre Beştaş birleşik yazılır

Bu tabir kalıplaşarak deyimleşmiş ve 5 adet taş anlamına gelmenin ötesinde bir oyun adı anlamı kazanmıştır. O yüzden birleşik yazılması bizce de doğrusudur.

Aynı şey beştaş pırlantalı takıları tek kelimeyle "beştaş" diye ifade ederken de geçerlidir.

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Ukranya Mı Ukrayna Mı

-Karadeniz'in kuzeyindeki ülkenin adı Ukranya değil UkraYna'dır.

Ülke isimlerinin çoğu -ya şeklinde biter fakat Ukrayna'nın adı bu konuda bir istisnadır. Sadece Türkçede değil diğer dillerde de adı -YNA şeklinde bitmektedir.

Benzer karışıklığa yol açan bir ülke adı için bkz. Moldovya Mı Moldova -Mı?

________________________________

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Moldova Mı Moldovya Mı?

Romanya ile Ukrayna arasındaki ülkenin adı Moldovya değil Moldova'dır.

Tarihte ülkenin "Moldavya" adıyla anıldığı olmuştur fakat hem ülkeye adını veren nehir hem de ülkenin adı zaman içinde dönüşerek Moldova haline gelmiştir. Sadece Türkçede değil diğer dillerde de bu ülkeye "Moldova" adı verilmektedir.

Karşılaştırınız: Ukranya Mı Ukrayna Mı?

______________________-

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Kiprik Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna ve diğer kaynaklara göre göz kapağındaki kıllar kiPrik değil kiRpik şeklinde yazılır.

Doğru yazımı hatırlamanın kolay yolu bu kıllar ile "kırpmak" fiili arasındaki bağlantıyı hatırlamaktır. Kirpikler göz "kıRp"ınca hareket ederler. Hatta kirpik kelimesinin "(göz) kırpmak" kökünden geldiği ileri sürülür.

Bununla birlikte toRpak değil toPrak, yaRpak değil yaPrak yazımları doğrudur. Zira biri "torpamak" kökünden öbürü "yapırğamak" kökünden türemiştir.

___________________

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Herkese Nasıl Yazılır

TDK ve diğer otoriteler bu konuda hemfikirdir: "herkez" değil "herkes" yazmak gerekir. Bunun yönelme (-e) durumu da "herkese" şeklindedir.

"Herkeze" ifadesi ise yanlıştır. Zira bu kelimenin kökü "kişi" (herkeş) kelimesidir. Z harfiyle bağlantısızdır.

Bkz. Herkes mi Herkez mi

_____________________

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

An Be An Nasıl Yazılır

"Ânı anına" anlamındaki an-be-an sözü TDK ve Dil Derneği yazım kılavuzlarına göre birleşik yazılmaktadır: "Anbean"

Bu söz "ân" kelimesinin araya Farsça "be" girmiş olarak tekrarlanmasıyla oluşur. Her ne kadar Türkçede "an" kelimesi zaten varsa da bu kalıplaşma dilde ayrı ve yeni bir anlam yaratmaktadır. Bu yüzden birleşik yazılması isabetlidir.

_______________________________________

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır

Gitgide Ayrı Mı Yazılır

TDK imla kılavuzunda "Gitgide" maddesi yoktur fakat TDK Sözlük'te "Gitgide" maddesi vardır ve söz konusu kelime sözlükte birleşik yazılmaktadır.

Dil Derneği Yazım Kılavuzu'nda "Gitgide" maddesi mevcuttur ve o da kelimenin birleşik yazılmasını önermektedir.

Dolayısıyla "gitgide" ayrı yazılmaz, birleşik yazılır. Her iki otorite de bu konuda hemfikir görünmektedir. Bazılı eserlerde de birleşik yazım tercih edilmektedir.

__________________

Tengri Biz Menen Nasıl Yazılır
Hiç de Nasıl Yazılır
Adres Nasıl Yazılır
Kun Feyekun Nasıl Yazılır