Entelektüel Nasıl Yazılır

Entelektüel tek L ile yazılır çünkü Fransızca telaffuzu Türkçeye 1980'lerden önce o şekilde geçmiştir. Nitekim TDK ve Dil Derneği yazım kılavuzlarında da kelimenin tek L harfiyle yazıldığı kabul edilmektedir.

Çift L harfli yazım 1980'lerden sonra İngilizce'nin etkisiyle "intellectual" telaffuzundan kaynaklanmaktadır. Henüz Türkçe yazımın değişmesini gerektirecek kadar yaygınlaşmadığı kabul edilmektedir.



________________________



Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Ayçiçeği Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzuna ve Dil Derneği'ne göre ayçiçeği birleşik yazılır. Gün Çiçeği, Günebakan ve Gündöndü de denir.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Anavatan Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda "anavatan" maddesi olmasa da TDK'nın Uluslararası İlişkiler Terimleri Sözlüğü'nde bu terim vardır ve birleşik yazılmaktadır.



Nitekim Dil Derneği yazım kılavuzunda da anavatan kelimesi birleşik yazılmaktadır.



Geçmişin ünlü Anavatan Partisi'nde de Anavatan kelimesi birleşik yazılıyordu.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Tali Nasıl Yazılır

İkincil anlamına gelen TALİ kelimesi şapkayla yazılabilir çünkü A uzun okunur. TDK şapka işaretini Batı dillerinden Türkçeye geçen kelimelerde kaldırmıştır. Tâli kelimesinin kökü Arapçadır.



Bununla birlikte A'nın kısa okunduğu "tali" diye ayrı bile kelime yoktur. Şapkasız yazılsa da bir karışıklığa yol açmaz. Bu nedenle şapkasız yazılabileceğini savunan otoriteler vardır. Nitekim TDK Türkçe Sözlük'te de şapkasız olarak yer almaktadır.



Taali, Tağli gibi yazımlar yanlıştır.



___________________



Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Hacca Nasıl Yazılır

Hac kelimesi yalın haldeyken tek C harfiyle yazılır ama hacca, haccı, haccın örneklerindeki gibi ek geldiğinde iki C harfiyle yazılır.



Bunun sebebi hac kelimesinin Arapça aslının (حج) şeddeli yazılması yani iki C'li olmasıdır.



Velhasıl, "haca" yazmaya gerek yoktur. "Hacca" yazmak ve o şekilde söylemek doğrusudur.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Ceday

Star Wars'ta "ceday" okunan İngilizce kelime "JEDI" diye yazılır. Jedi kelimesi filmin yapımcıları tarafından uydurulmuştur. İlham kaynağı konusunda çeşitli rivayetler vardır



Birincisi, eski Hint-İran dillerinde büyücüyü ifade eden Cadu/Cazu kelimesidir; ki bu kelime Türkçeye de "cadı" şeklinde geçmiştir.



Bir diğer rivayet, samurayların hayatını konu alan filmlere verilen "Jidaigeku" kelimesidir.



Ayrıca Barsoom dizisinde geçen Jek ve Jeddak kelimelerinin de etkisi olabilir çünkü Yıldız Savaşları'nın yapımcısı George Lucas bu diziyi de filme uyarlayan kişidir.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Eşek-Doğru Yazılışı

TDK imla kılavuzu eşek kelimesini tek Ş harfiyle yazmaktadır. Dil Derneği de aynı yazımı önermektedir.



Günlük konuşmada Ş harfinin üstüne basarak, uzatarak söyleme eşek kelimesindeki aşağılayıcı anlamı güçlendirmek, vurgulamak içindir.



"Şeddeli eşek" deyimi de buradan gelmektedir.



Şedde şu işarettir: ّ



Eski alfabede şeddelenen bir sessiz harf, iki taneymiş gibi okunur. Eşek kelimesi şeddelenirse eşşek olur. binek hayvanı ismini değil de kelimenin hakaret anlamını vurguladığını ifade etmek isteyen eskiler bu yüzden "eşek" yerine "şeddeli eşek" derlermiş ama bu, kelimenin iki Ş'yle yazılması gerektiğini göstermez. Tam tersi, kelimenin esas yazımının tek Ş'yle olduğunu ima eder.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

İyiki Nasıl Yazılır

"İyi ki doğdun", "İyi ki varsın" derkenki ifade "iyi ki" şeklinde ayrı yazılır. TDK imla kurallarına göre de bu şekilde yazılmaktadır.

Yukarıda geçen "derkenki"nin ki'si ise birleşik yazılır çünkü sebep sonuç ilişkisi kuran ki değildir. Birleşik yazılan -ki, zaman belirtecini (zarf) ya da adın bulunma halini ada çevirmektedir.



__________________



Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Yada Ayrı mı Bitişik mi

TDK kurallarına göre "ya da" ayrı yazılır çünkü "Ya biri ya öbürü" derken kullanılan "ya" kelimesinin anlamının dahi anlamındaki de ile güçlendirilmiş halidir ve dahi anlamındaki de ayrı yazılır.

Dahi anlamında de'nin ayrı yazıldığı diğer örnekler: Gidip De Nasıl Yazılır, Hiç De Nasıl Yazılır, Çok Da Nasıl Yazılır



Birleşik yazılan Yada, Kırgızların Cada adını verdiği bir taş adıdır. Bkz. Yada Nasıl Yazılır



________________________



Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Birtakım Sözcüğü Nasıl Yazılır

TDK İmla Kılavuzu'na ve Dil Derneği'nin Yazım Kılavuzu'na göre "birtakım" birleşik yazılır.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Önsöz Kelimesi Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda yer almamakla birlikte TDK sözlüklerinde "önsöz" birleşik yazılmaktadır. Hatta TDK sözlüğünün kendi önsözü "önsöz" başlığını taşımaktadır.



Dil Derneği yazım kılavuzu da önsöz birleşik yazımını önermektedir.



Önsöz sadece önden söylenen söz anlamına gelmez; kitapların en başında okura hitaben yazılan kısmı ifade eden, daha dar bir anlamı vardır. O yüzden birleşik yazılması uygundur.





Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Hanehalkı Nasıl Yazılır

TDK imla kılavuzunda yer almamakla birlikte Hanehalkı birleşik yazılır çünkü bu bir iktisat terimidir ve iktisat terminolojisinde birleşik yazımı kabul edilmiştir.



Devlet İstatistik Kurumu'nun yayınlarında bu kelime birleşik yazılmaktadır:







TDK'nın resmi sitesinde de bu kelimenin İktisat Terimleri Sözlüğü'nde yer aldığı ve birleşik yazıldığının kaydı bulunmaktadır:







Hanehalkı, fündelik dile ait bir kelime değildir. O yüzden imla kılavuzlarında birleşim yazım örneği olmaması normaldir. Teknik kullanımı, TDK açısından da birleşik yazımın doğru olduğunu göstermektedir.













Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Kooperatif Yazımı

Aynı meslekten kişilerin beraber ticari işletme işletmek için kurduğu şirket türü "Kooperatif" şeklinde yazılır.



Bir şirket (ortaklık) türüdür ama "Kooperatif Şirketi" ya da "Kooperatif Ortaklığı" yazmaya gerek yoktur. Ticaret unvanının ".....Kooperatifi" şeklinde bitmesi yeterlidir.



Ticaret unvanında "kooperatif" kelimesinin yer alması zorunludur. Yani vergi levhasında, ticaret sicilinde, imza sirkülerinde şirketin adı bu şekilde geçer.



"Kooperatif" ve "Kooperatifi" kelimelerini "Koop." şeklinde kısaltmaya mümkündür.







Fakat kooperatif, ticari işletmesine ad seçmekte serbesttir. Örnek:



Kooperatifin ticaret unvanı: S.S. Kırklareli Ayçiçeği Tarım Satış Kooperatifi

İşletme Adı: Kırklareli Ayçiçek



İşletme adı gibi, marka seçiminde de kooperatif kelimesinin geçmesi gerekmez. Mesela işletmenin markası da "Kırklareli Ayçiçek" olabilir.













Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Şu An Kelimesi Nasıl Yazılır

"Şu an" iki ayrı kelimedir, dolayısıyla ayrı yazmak gerekir çünkü "şu" sıfatıyla "an" isminin birleşmesiyle oluşan sıfat tamlamasının ötesinde bir anlam taşımamaktadır. Türkçede "Şuan" kelimesi yoktur.



___________________________________



Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl YazılırBu sitede salt TDK imla kılavuzu esas alınmamıştır. Zira TDK, 1985'ten sonra yayınevlerin başvuru kaynağı olma özelliğini kaybetmiştir.

İngilizcede Doğru/Yanlış Nasıl Yazılır

Bilgi sınayan testlerde verilen önermelere doğru-yanlış değeri verilecekse Doğru - Yanlış için "True - False" yazılır.

"Doğru mu yoksa yanlış mı?" diye sorulacaksa "Is it true or false?" diye sormak gerekir.



Bir hakikati değil de ahlaken bir davranışın doğru olup olmadığı sorulmak isteniyorsa Doğru - Yanlış için "Right - Wrong" yazılır.

"Doğru mu yoksa yanlış mı?" diye sorulacaksa "Is it right or wrong?" diye sormak gerekir.



Mesela suyun yüz derece kaynadığı "doğru"dur. "True" yazmak gerekir

Diğer yandan başka insanlara kötü davranmamak, davranış olarak doğrudur. "Right" yazmak gerekir.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Pardesü Nasıl Doğru Yazılır

Fransızca pardessus yani sıcak tutma amacıyla ceket üstüne giyilen giysi anlamındaki kelime TDK imla kılavuzuna göre pardösü şeklinde yazılır.

Bu yazım, kelimenin Fransızcadaki telaffuzunu da doğru yansıtmaktadır. Türkçe konuşurken de bu şekilde yani Ö harfiyle telaffuz etmek doğrusudur.



Pardesü yazımının da önemli yaygınlık kazandığı söylenebilir ama henüz TDK da Dil Derneği da bu görüşünü değiştirmemiştir. Şimdilik pardösü genel kabule daha uygundur.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

NOEL BABA YAZILISI

Noel Baba özel isimdir ve ayrı yazılır çünkü bu, noel adı verilen özel günle ilişkilendirilerek verilmiş bir addır. Bkz. Noel Nasıl Yazılır



Noel Baba karakterinin arkasındaki Hıristiyan azizi Nikolas'ın, "noel" ismiyle ilgisi yoktur. Ses benzerliği tesadüftür.

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Noel Nasıl Yazılır

Noel kelimesi aynen okunduğu gibi "noel" şeklinde yazılır. TDK ve Dil Derneği yazım kılavuzları bu yazımı doğrulamaktadır.



Türkçeye Fransızcadan geçmiştir ve Fransızcada da "Noël" şeklinde yazılır. Anlam olarak, "doğum" (mevlit) anlamına gelen natalis'ten kısaltmadır.

bkz. Noel Baba Yazılışı





Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Yeni Yıl Ayrı mı Yazılır

TDK bu soruya olumlu cevap vermektedir. Dil Derneği'ne göre de "Yeni Yıl" ayrı yazılır. Bunun sebebi, yeni yıl ifadesinin, girilecek olan yıldan öte bir anlamı olmamasıdır. Krş. Yılbaşı Ayrı mı yazılır

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985

Yılbaşı Ayrı mı Yazılır

TDK ve Dil Derneği yazım kılavuzlarına göre yılbaşı kelimesi birleşik yazılır. Birleşik yazıldığı takdirde sadece takvim yılının başını ifade etmez. Takvim yılının 31 Aralık gecesinden 1 Ocak gününe geçerkenki süreci ve bazen o süreç zarfında yapılan kutlamaları da kast eder. Böyle özel bir anlamı olduğu için birleşik yazılır.



"Yıl başı" şeklinde ayrı yazılırsa yılın ilk gününü ve hatta ilk birkaç gününü ifade eden, farklı bir ad tamlaması olur.



Ayrıca bkz. Yeni Yıl Ayrı mı Yazılır

Göktürkçe Türk Yazısı - 𐰚𐰼𐰇𐱅 - 𐰰𐰼𐰇𐱅
Hoşgeldin Nasıl Yazılır?
Herkez mi Herkes mi
TDK İmla Kılavuzu - 1985