Bir Şey Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği'ne göre "bir şey" ayrı yazılır çünkü sıradan bir sayı sıfatı tamlamasıdır. Bir adet şey'den öte bir anlam ifade etmez.



Hiçbir şey yazarken ise hiç ile bir birleşir. Şey yine birleşmez. Bkz. Hiçbirşey Nasıl Yazılır?




Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Metrekare Nasıl Yazılır - m²

m² metrekarenin en pratik yazımıdır.



m yazdıktan sonra boşluk tuşunun solundaki Alt tuşunu basılı tutarak Sağdaki NumberPad rakamlarında 0178 yazabilirsiniz.



Ya da otomatik kopyalamak için butona tıklayın:












İlgili sayfada CTRL+V yaptığınızda m² yazısını sistem kendi yapıştıracaktır.



Ayrıca bkz. Metreküp Nasıl Yazılır







Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Arapça Nasıl Yazılır

Hiçbir Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği "hiçbir"in birleşik yazılmasını önermektedir çünkü bu iki kelime kalıplaşarak özel bir anlam edinmekle yeni bir kelime oluşturmuştur.



Ayrıca bkz. Hiçbirşey Nasıl Yazılır?








Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Birçok Ayrı mı Yazılır

TDK ve Dil Derneği yazım kılavuzlarına göre "birçok" birleşik yazılır çünkü bu ifade, iki kelimenin yan yana gelmesinin ötesinde kalıplaşmış bir anlama sahiptir. "Bir çok" anlamlı değildir.





Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Herkez mi Herkes mi

TDK ve Dil Derneği bu kelimenin yazılışında mutabıktır: "herkes" S ile yazılır ve bitişik yazılır.



Bunun sebebi "kes" kelimesinin "kişi"den gelmesidir. Her kişi -> her keşi -> herkeş -> herkes





Kaale Almak mı Kâle Almak mı
Hiçbirşey Nasıl Yazılır?
Kayyum mu Kayyım mı
Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Birkaç Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği bu konuda hemfikirdir: "birkaç" birleşik yazılır.



Çünkü bu ifade "bir" ve "kaç" kelimelerinin yan yana gelmelerinin ötesinde kalıplaşmış bir anlam kazanmıştır. "Bir kaç" anlamsızdır.



Çekimi de "birkaçı", "birkaçınız" vs. şeklinde yapılır.









Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Herhangi Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği yazım kılavuzlarına göre bu birleşik bir kelimedir ve "herhangi" şeklinde birleşik yazılır.



"Her hangi" diye ayrı yazmak hatalıdır çünkü iki kelimenin bir araya gelmesiyle ikisinin yan yana olmasının ötesinde yeni bir anlam ortaya çıkmıştır. Tıpkı "hiçbir" kelimesi gibi.





Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Hiçbir Yer Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği "hiçbir yer" şeklinde yazıldığı konusunda mutabıktır.



"Hiçbir" kısmında deyimleşme olduğu için birleşme vardır ama "yer" ayrı yazılır çünkü oluşan tamlamanın kolektif bir özel anlamı yoktur. Tıpkı "hiçbir şey" gibi tamlamanın doğal anlamını taşır.



İngilizcede "anywhere"in birleşik yazılması bu konuda tereddüde yol açmaktadır. İngilizcenin virleşme kuralları Türkçeninkiyle aynı değildir ve buradaki deyimleşme zaten farklılık arz etnektedir.



Şöyle diyebiliriz:



"Türkçede hiçbir yer birleşik yazılmaz; her yer ayrı yazılır"



Bkz. Heryer Nasıl Yazılır



Kaale Almak mı Kâle Almak mı
Hiçbirşey Nasıl Yazılır?
Kayyum mu Kayyım mı
Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Hiçkimse Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği "hiç kimse" şeklinde ayrı yazılacağı konusunda mutabık.



Bu karışıklığa İngilizcedeki "anybody"nin birleşik yazılması sebep olmaktadır. Ousa Türkçede her şey, hiçbir şey, her gün gibi ifadeler ayrı yazılır.





Kaale Almak mı Kâle Almak mı
Hiçbirşey Nasıl Yazılır?
Kayyum mu Kayyım mı
Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

İddaa Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği "iddia" yazımının doğrusu olduğunda hemfikirdir.



İddaa ise her ne kadar sehven yaygınlaşmış olsa da geçersiz bir yazımdır. Açıkça galattır. Bir bahis şirketinin sırf dikkat çekmek için seçtiği bu deforme isim, reklam yoluyla bu kelimenin yazımını gençlere yanlış öğretme işlevi görmektedir. "İddaa" ismi tescilli bir marka olabilir ama hatalı bir yazımdır ve varlığıyla, yazımdaki hatayı yaygınlaştırmaktadır. Devlet kontrolünde olan bu sektörde, dikkat çekmek amacıyla başvurulan bu pek de masum sayılamayacak yöntemden vazgeçilmesini umarız.







Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

İnşallah Nasıl Yazılır

İnşallah Arapça kökenlidir (انشاءلله) ve bitişik iki A'yla yazılmaz; "inşallah" seklinde iki ayrı A ve bitişik iki L'yle yazılır.











Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Her Gün Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği'ne göre "her gün" ayrı yazılır.



İngilizcede "everyday" kelimesi birleşik yazıldığı için bu konuda kafa karışıklığı olabilmektedir. Türkçede tıpkı "her gece" ayrı yazıldığı gibi "her gün" de ayrı yazılır. Burada gün kelimesinin gecenin zıddı yani gündüz anlamına mı yoksa 24 saatlik zaman dilimi anlamına mı geldiği fark etmez. Tıpkı salt "gün" yazıldığında hangi anlama sahip olduğu bağlamdan anlaşıldığı gibi "her gün" dendiğinden de anlam, bağlamdan anlaşılır. Ayrım yapmak için birleşik yazmaya gerek yoktur.



Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Heryer Nasıl Yazılır

TDK ve Dil Derneği'ne göre Türkçede "Her yer" tamlaması ayrı yazılır.



İngilizcede "everywhere"in birleşik yazılması bu konuda kafa karıştırmaktadır ama Türkçede tıpkı "her şey" ve "her gün" gibi "her yer" de ayrı yazılmaktadır.



Karş. Her Şey Ayrı mı Yazılır?





Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Ahçı mı Aşçı mı?

Kelimenin aslı yemek anlamına gelen aş'tan aşçıdır. TDK ve Dil Derneği aşçı şeklinde yazılmasını önerir.



Ahçı ise bu kelimenin İstanbul ağzında kibarlaşmış halidir.



Ayrıca belirtelim ki chef'in (şef) karşılığı da aşçıdır. Head Chef ise Aşçıbaşı ya da Baş Aşçı'dır.



Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?
Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Matmazel Nasıl Yazılır (Fransızca)

Matmazel bekar kadınlara hitap etmek için kullanılan Fransızcadan geçme bir sözcüdür.



Fransızcada "Mademoiselle" diye yazılır.





Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Takiyye - Takiye

"Takiyye yanlış, tek y olacak. Kökü vikaye, yani “koruma”. Son harfi w/y olan nakıs fiillerin tefcîl masdarı –iye şeklinde olur: tahliye, terbiye, tavsiye, tasfiye, tesviye vs. Dahiliyye, cahiliyye vesairedeki –iyye eki başka şey, karıştırmamalı" diyor Nişanyan(1)



Arapça aslı تقية şeklinde yazılır ve ye harfinin üstünde şedde yoktur. Takiyye, Takkiye, Takkiyye yanlış. Takiye doğru yazım.





(1) Sevan Nişanyan, "Takiye", Taraf gazetesi, 8 Nisan 2009



Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Kuvayımilliye

Doğru yazım "Kuvâ-yı Milliye" şeklindedir.



1- Kuvva değil kuva. Kuvvet iki V ile (şeddeli) yazılıyor olabilir ama kuvâ öyle yazılmaz. Tek V ile yazılır ve A'sı uzun okunur: Kuvâ



2- -i ya da -yi değil -yı çünkü Farsça (Osmanlıca) kurulan tamlamalarda son harf açıksa yani â, î ya da û harflerinden biriyle bitiyorsa tamlamayı kuran ekin başına y gelir ve yine ilk kelimenin son sesi ince ise i, kalın ise ı seslisi takip eder.



3- Milliye: bunda pek sorun çıkmıyor. Milliyye diye yazmak, hatta genel olarak -ye ekini -yye diye yazmak Türkçe imlada pek kabul gören bir uygulama değil.





Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

Bağlaç Olan De

Dahi anlamına gelmez. Biraz Arapçadaki fe’ye (fe eyne tezhebun), biraz İngilizcedeki `so`'ya benzer.



Mesela "duyuyorsun da niye cevap vermiyorsun?" yerine "duyuyorsun dahi niye cevap vermiyorsun?" denemez. Saçma olur.



Bunun eski Türkçe olma ihtimali var. Bunu şuradan çıkardım:



(aşağıdaki metinde "yarığ" ışık demektir)



Kaynak: http://daugenis.mch.mii.lt/karaimai/kt1.gif



".....da ayıttı teñri: "bolsun* yarığ!", da boldu yarığ."



= ".....ve tanrı "ışık olsun" dedi, de ışık oldu".



Karaimce bir yazıdan alıntı bu. Dahi anlamına gelen de'nin kalkıp ta Litvanya'ya gitmiş olması pek mümkün değil.



Ne demiştik? Arapça fe demiştik değil mi? "fe eyne tezhebun" = "... de siz nereye gidiyorsunuz?"



Örnekleri çoğaltmak gerekirse "Urfa'da Oxford vardı da biz mi okumadık", "Biz biliyoruz da mı oynuyoruz" hep bağlaç olan de örneklerdir.



Hatta ikisinin karışacağı bir örnek vereyim.



Galatasaray'ın yeni stadının açılışındaki olaylar için "organizasyondur!" denmesi üzerine bir köşe yazarı manşet atar:



"organizasyon da kimin işi"



Eğer bağlaç de kullanırsak "organizasyon da(=ama) kimin işi?" anlamı çıkar. Yani "organizasyon olduğunu anladık da kimin yaptığını anlamadık".

Dahi anlamında kullanırsak "organizasyon dahi kimin işi?" anlamı çıkar. Yani "hem önceki işleri hem de bu organizasyonu yapan kim?"



(Ekşi Sözlük entry #21714006 tarih:2011-01-19 saat:12:23:15)













Kaale Almak mı Kâle Almak mı


Hiçbirşey Nasıl Yazılır?


Kayyum mu Kayyım mı


Birde Nasıl Yazılır
Hoşgeldin Nasıl Yazılır

İyelik Ekinin Gereksiz Kullanımı

Hata değildir. Çoğunlukla gayet masum üslup tercihleridir.


Masa başında tespit yapmakla dile şekil verebileceğini zanneden zevatın Türkçeyi budamak için kullandığı tırpanın adıdır.



1- Tamlayanı "kendi" olabilecek iyelik/tamlanan ekleri gereksiz değildir.



Mesela "Konuşan öğrenciye sus demek" ile "Konuşan öğrencisine sus demek" farklı şeylerdir çünkü ikinci örnekte eylemin bir öğretmene ait olduğu bellidir. Aynı şekilde "rakibine çelme takmak" müsabakanın diğer tarafına has bir eylemken "rakibe çelme takmak" onun taraftarlarınca da yapılabilen bir eylemdir. Örnekler çoğaltılabilir. Burada sizli-bizli bir ifade yoktur.



2- Mastar eki olan `-me` ile onun iyelik eki almış hali olan `-mesi` aynı şey değildir. Biri doğru öbürü yanlış değildir.



"Tutmasını biliriz de kemiği yok bunun" ifadesini "tutmayı biliriz de kemiği yok bunun" haline getirdiğinizde belirgin bir anlam kaybı olmaktadır. Fiil artık nesneye yönelmemektedir.



Benzer şekilde:



"Oturmayı kalkmayı bilmek" = fiilleri yapabilmek

"Oturmasını kalkmasını bilmek" = o konuda görgü sahibi olmak.



Eğer yapısı itibariyle `Türkçeye artikel sokmak` gereksizse bu gibi incelikler sayesinde gereksizdir. Bkz. Türkçede Artikel Var mı?



TDK'nnn, ÖSYM'nin ve diğer eğitim kurumlarının işi de dilin orasını burasını budayıp "`Şimdi kuşa benzedin`" diyerek seyrine dalmak değil, dilin tüm kıvrımlarını, inceliklerini tespit edip bu kullanımları bilime ve sanata sunmaktır. (Aah ah)



(Ekşi Sözlük entry #25930867 tarih:2011-10-28 saat:12:33:49)







Kaale Almak mı Kâle Almak mı

Hiçbirşey Nasıl Yazılır?

Kayyum mu Kayyım mı

Birde Nasıl Yazılır